Nierhoven door Jos Habets

Jos Habets

Jos Habets beschrijft in zijn boek uit 1880:

"De voormalige Heerlijkheid Nuth"

(een bijdrage tot de geschiedenis van het land van Valkenburg)

de historie van Nierhoven (Neerhoven, Nierven, Nirve)  te Nuth.

De hier gegeven samenvatting  is gebaseerd op de inhoud van het betreffende hoofdstuk in het boek van Jos Habets die de situatie in 1880 omschrijft:

Dit fraaie landgoed, gelegen in de buurt Neerhoven of Nierven, op den oever eener kleine beek is achtereenvolgens in bezit geweest der families Canisius, van der Meer en De Limpens.

Uit de familie Canisius, ook genoemd Hundjens, te Nuth, sproten onder andere:

• Leonard Hundjens, alias Canisius, pastoor te Nuth van 1579 tot 1623;
• diens broederszoon Steven Canisius pastoor te Schinnen en deken van het Land van Valkenburg in 1639;
• Steven Canisius rector van het altaar van den H. Gregorius in het gasthuis te Gangelt die den 26 juni 1622 overleed en in de Kerk van Amstenrade begraven werd.

Servaas Canisius, te Neerhoven, was gehuwd met Maria Hamers, overleden den 24 maart 1672, en telde onder andere de kinderen

• Servaas Canisius, alias Hundjens, J.U.L., geboren te Nuth den 1 September 1629 , kanunnik der collegiale kerk van St. Paul te Luik en raadsheer van den prins-bisschop Joseph Clemens van Beijeren, in 1690.
• Steven Canisius, geboren te Nuth den 28 februari 1632
• Melchior Canisius, geboren te Nuth den 14 januari 1634, achtereenvolgens kanunnik der collegiale kerken van het H. Kruis en van St. Paul te Luik, overleden te Luik den 18 januari 1711
• Willem Canisius, secretaris der Scheepenbank te Nuth , overleden in 1708

Uit de familie Canisius, alias Hundjens, ging het landgoed Neerhoven, bij erfenis, over aan de familie van der Meer te Tongeren.

Jan Willem van der Meer, J.U.L., zoon van Willem van der Meer, scholtis (NvT: Schout) te Tongeren en Agnes van Hamont, huwde te Nuth den 5 Augustus 1731, Maria Elisabeth, dochter van Michiel Canisius en Catherina Elisabeth Fransen, eigenaren van het landgoed Neerhoven.

Uit dit huwelijk sproten 11 kinderen:

1) Maria Barbara Bernardina * 21 aug 1732

2) Willem Joseph

3) Catherina Elisabeth * 7 aug 1738

4) Agnes Theresia Josepha, Begga * 17 dec 1739

5) Maria Catherina Josepha * 2 juli 1741

6) Willem Servaas Joseph Justinus * 14 nov 1742

7) Barbara Bernardina * 15 dec  1743

8) Mathias Pihilipus * 1 mei 1745

9) Joannes Ludovicus Maximus *20 oct 1746

10) Joannes Ludovicus Andreas Joseph  * 9 jan 1748

11) Jan Frederik Frans * 6 aug 1751

Manshoven maakte deel uit van de heerlijkheid Sassenbroek
bij Tongeren (B). De laatste heren van de heerlijkheid waren
de familie van der Meer van 1736 tot 1793
(bron: www.grootheers.be)

Willem Joseph van der Meer ('2' hierboven), heer te Sassebroeck en Manshoven, huwde te Brussel Maria Catherina De Kinder.

Uit dit huwelijk sproten :

• Philip Jacob Pieter jan * 4 feb 1770
• Catherina Josephina Philippina * 17 aug 1771

Mathias Philipus van der Meer ('8' hierboven) kocht de heerlijkheden van zijn broer Willem Joseph en werd heer te Sassebroeck en Manshoven en was scholtis te Nuth. Hij  huwde te Heinsberg met Aloysia von Brinck, geboren Gratz in Styrie (NvT: Graz Steiermark Oostenrijk)

Uit dit huwelijk sproten:

1) Jan Antoon Hendrik * 29 aug 1774

2) Anna Elisabeth * 19 april 1777

3) Theresia Aloysia * 20 sept. 1778

4) Frederica Catharina Elisabeth * 15 juli 1781

5) Helena Antonetta Joanna * 27 jan 1787

De erfgenamen van Mathias Philipus verkochten het landgoed Neerhoven aan Frans Nicolaas Augustinus  De Limpens, priester, geboren te Hoensbroeck den 4  aug.  1736 en overleden te Nuth den  11 feb.r. 1811.

Vlugschrift van Simon Pieter Ernst
Pastoor te Afden (Herzogenrath)

Deze man was een vriend van den Limburgschen geschiedschrijver Simon Pieter Ernst, pastoor te Afden, en met hem een voorstander van het gevoelen dat de geestelijken zonder gewetensbezwaar den eed van getrouwheid aan de Fransche Republiek mochten afleggen. Hij vertaalde twee Fransche vlugschriften van Ernst over deze strijdvraag, namelijk: Entretien d'un curé et d'un laïc en : Examen de la seconde lettre d'un Jurisconsulte francais sur la question  si on peut comminiquer in divinis avec les assermentés.

De Limpens heeft voormelden eed gedaan den 6 october 1797, zoo als hij blijkt uit het volgende uitreksel uit een brief van H.G. Crahay, commissaris bij het Crimineele gerrechtshof te Maastricht, aan Jan Arnold Daniëls pastoor te Schaesber, die dezelfde gevoelens aankleefde als De Limpens en ook den eed had afgelegd:

Maastricht den 7 october 1797

....reeds hebben zeven priesters sedert gisterenmorgen de voormelden eed alhier gedaan, waaronder den heer pastoor roemers, broeder van den Commissaris der uitvoerende magt, en onzen gemeenschappelijken vriend den Eerw.  heer priester De Limpens. Den Scholaster Cruts (NvT: Opzichter over de kloosterscholen van het kapittel, tevens zegelbewaarder der kapittels en belast met de zorg voor de archieven)  heeft gisteren in de municipale vergadering  van alhier, in bijwezen van een menigte capitulairen en andere priesters, openlijk verklaart, dat hij heden den voornoemden eed zoude doen. Het doet mij leed en spijt ten hoogstendat de pastoor Penners, te heerlen, die als raisonnabel en verstandig man bekent is, U Eerwaardes exempel niet gevolgd heeft.

Bij het overlijden van den Eerw. Heer De Limpens kwam Neerhoven aan zijn neef Leonardus Bernardus Maria Maximilianus Joseph De Limpens geboren te Maastricht den 1 juli 1775 en aldaar overleden den 2 Maart 1847.

Deze liet Neerhoven aan Karel De Limpens, kantonrechter te Heerlen en lid der tweede kamer der Staten Generaal, een zoon van zijn broeder Karel Lotharius. Het behoort nu (NvT: 1880) aan diens erfgenamen

Voor een meer gedetailleerde beschrijving, ook van de latere periode,  wordt verwezen naar het hoofdstuk  "Nierhoven"  geschreven door Miel Bruls in zijn boek "Mensen van Nuth"