zaterdag 13 oktober 2012

Hoeve de Leeuw door Miel Bruls

Hoeve de Leeuw
geschreven door Miel Bruls in zijn boek "Mensen van Nuth"


(alle rechten op de tekst bij Miel Bruls; voor meer info over het beeldmateriaal: info@NuthvanToen.nl)

Hoeve de Leeuw tussen de sappige weilanden
Te midden van de sappige weilanden bij kasteel Reymersbeek ligt hoeve de Leeuw. Zij was in bezit van de Duitse Orde te Aldenbiessen. De grootte van het perceel is 44 bunder, 16 grote en 8 kleine roeden.  

In 1586 wordt ze verpacht aan Leenaert Bosch. Leenaert, getrouwd met Catharina, huwt na haar dood in 1587 met een zekere Gedrud. Als pacht betaalt hij elk jaar 8 malder en 16 vaten rogge en de 2 beste varkens uit de stoppelen en een vette ram. Leenaert heeft 3 zonen en een dochter, maar het is niet bekend of zij de hof overnemen in de 17e eeuw, en in 1661 wordt Mathijs Hamers, al 10 jaar getrouwd met Maria Horstmans, de nieuwe pachtboer.
Het slot van de Duitse orde te Alden Biessen

Zijn oudste zoon wordt boer in Grijzegrubben en de jongste wil niet pachten. Dan wordt in 1682 Caspar Brandts uit Nierhoven de halfwinnaar van hoeve de Leeuw. Hij is getrouwd met Anna Stassen en vader van 5 kinderen. Na de dood van zijn vrouw in 1689 trouwt hij met Catharina Bemelmans. Een nicht Catharina Brandts wordt in 1731 de vrouw van de nieuwe pachter Frans Frijns, zoon van kerkmeester Claes Frijns en Anna Crijns uit Nierhoven. Frans Frijns wordt vader van 11 kinderen o. a. Willem Frijns en Mathijs Frijns, halfwinnaars van de Leeuw in 1765.

De nieuwe kerk van Nuth in 1765
De pachthoeve geniet vrijstelling van alle openbare lasten, maar in 1765 komt het tot een geschil, omdat Willem Frijns geen vrachten heeft gereden voor de bouw van de nieuwe kerk in Nuth, omdat zijn landskommandeur dit niet toestond. Vanaf 1769 betaalt de hof de Leeuw wel een vat rogge aan de bijdrage voor de kapelaans van Nuth.

Meer dan 200 jaar zal de boerderij in de ijverige handen van de familie Frijns blijven. Opvallend is het lange kontakt met Nierhoven, waar de Frijnsen ook een boerderij hebben.  In 1763 is Willem Frijns met Marie José Nuchelmans getrouwd en er worden op de boerderij 7 kinderen geboren o.a. Frans Frijns in 1779. Ook Mathijs Frijns krijgt een groot gezin van 8 kinderen door zijn huwelijk met Maria Horstmans.

In de Franse tijd handhaaft zich de Frijns familie op de hoeve, terwijl de baron van Eynatten Reymersbeek moet verlaten. Frans Frijns, (geboren in 1757, zoon van Mathijs, die in Nirve woont) wordt in 1800 zelfs wethouder van Nuth. In 1818 wordt deze Frans (geboren in  1768, zoon van Willem) de nieuwe boer, hij is een paar maanden voor de slag van Waterloo getrouwd met Marie Caterine Frissen uit Hulsberg, die 13 jaar jonger is. Frans en zijn jongere broer Leonard Frijns, die met Elisabeth Frissen getrouwd is, wonen beiden op Nirve en de Leeuw en laten het personeel het werk doen.

Dat Frans in 1830 de eigenaar van de Leeuw is, bewijst zijn belasting f 24,69 tegen slechts  f 10,91 van Leonard.

Leonard wordt wethouder van Nuth van 1831 tot 1836. Na de dood van burgemeester Clootz op 23 november 1841, solliciteert Leonard naar deze vacante post, maar hij zelf overlijdt op 13 december van dat jaar.


Het bekendste is de laatste Frijns op Reymersbeek: Leonard, tien jaar lang over Nuth regeert als wethouder van 1917 tot 1928. Hij was ook eigenaar van de steenfabriek op Lui en was getrouwd met Elisabeth Claessen uit Brunssum. Na zijn dood werd Leonard Delahaye (geboren 1885  te Amstenrade) de nieuwe pachtboer. Hij was getrouwd met Maria Mertens en ze kregen 4 kinderen.

5 opmerkingen:

  1. afgebroken en gesloopt 25 november 2015

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je wel Jo voor de opmerkzaamheid: na 400 jaar weer een stuk historie in Nuth verdwenen. Ik zal er zeker nog aandacht aan besteden

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Uit een schepenbankakte dd. 25 Augustus 1643 blijkt dat Lens Ceurffs "pachter des hoffs Leeuw" was. Van zijn vrouw is alleen de voornaam Christina bekend, maar Lens was doopgetuige bij de familie Bosch (17-02-1647).Mogelijk is zijn vrouw een nakomeling van Leonard Bosch.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Leonard Delahaye was geen pachtboer, maar eigenaar, daarna heeft zijn zoon Joseph (Sev) de boerderij tot aan zijn dood bestierd. Jan, ev Delahaye

    BeantwoordenVerwijderen